Odontologia

Odontologia, czyli nauka o rozwoju, budowie i fizjologii zębów, stanowi dziś bardzo istotny dział kryminalistyki. Umożliwia ustalenie tożsamości osób, które padły ofiarą zabójstwa lub zginęły w katastrofie, a także ułatwia identyfikację przestępców poprzez badanie śladów ugryzienia pozostawionych na miejscu zbrodni lub na ciele ofiary. Metodę odontologiczną najczęściej stosuje się w tych przypadkach, w których nie można ustalić tożsamości zwłok za pomocą innych dostępnych metod.

Ślady zębów mogą być pozostawione na różnego typu materiałach oraz na ciele ludzkim. W zależności od rodzaju pozostawionego śladu można podzielić je na kilka kategorii:

1. Ślady zębów pozostawione na przedmiotach:
   1. Nagryzienia: ślady te będą przybierać formę odwzorowanych fragmentów zębów, które brały udział w czynności nagryzienia przedmiotu. Nie powodują oddzielania się części badanego przedmiotu ani jego przedzielenia. Szczegółowy podział to:
      1. ślady wgłębione w których odzwierciedla się cały łuk zębowy lub jego część
      2. ślady poślizgu można wyróżnić wtedy, kiedy po ugryzieniu przedmiotu następuje ruch posuwisty zębów po powierzchni przedmiotów
   2. Nadgryzienia: ślady przecięcia przedmiotu zębami. W przypadku produktów spożywczych możliwe jest zjedzenie części przedmiotu przez sprawcę.
   3. Przegryzienia: ślad działania zębów na przedmiot w celu rozdzielenia go na dwie lub więcej części. Często ujawniany jest na sznurach.
2. Ślady zębów pozostawione na skórze ludzkiej:
   1. Ślady ugryzienia powierzchniowe: główną cechą charakterystyczną jest to, że nie następuje w tym wypadku przecięcie skóry. Widoczne są one jako ślady zębów odciśnięte na skórze, często w postaci zasinień o różnej intensywności. Na podstawie tego rodzaju śladów można ustalić cechy charakterystyczne osoby, która je pozostawiła, na przykład braki w uzębieniu, złamania zębów czy wady zgryzu.
   2. Ślady ugryzienia głębokie: powstają w wyniku przecięcia skóry. Oprócz zasinień można wyróżnić rany cięte, szarpane, pochodzące od zębów i ich nierównych krawędzi. Przy ugryzieniach niezbyt głębokich można uwidocznić dokładne odwzorowanie zębów gryzących wraz z ich cechami indywidualnymi.
   3. Ślady odgryzienia: występują w przypadku oderwania zębami części ciała lub skóry. Tego typu ślady najczęściej nie nadają się do badań ze względu na ich nierówne i poszarpane brzegi.

Dla celów identyfikacji stosuje się karty badań stomatologicznych, zdjęcia RTG zębów oraz odlew uzębienia denata sporządzony przez technika kryminalistycznego. Taki model może potem posłużyć do porównania z odlewami gipsowymi zębów sporządzonymi przez lekarza stomatologa lub protetyka.

Technika identyfikacji zwłok na podstawie uzębienia opiera się na założeniu, iż nasze zęby mają wiele cech indywidualnych, charakterystycznych tylko i wyłącznie dla danej osoby. Podczas identyfikacji szczątków zatrudniony w roli eksperta stomatolog bierze pod uwagę następujące czynniki:

• ilość, kształt i wielkość poszczególnych zębów,
• ich ułożenie w łuku,
• ułożenie szczęk względem siebie,
• wszelkie nieprawidłowości w budowie zębów oraz aparatu żującego,
• stan wypełnienia zębów gdzie ważny jest zwłaszcza rodzaj materiału użytego do wypełnienia ubytków oraz miejsce jego zastosowania,
• mostki, implanty, korony protetyczne,
• starcia powierzchni żującej zębów.

Po przeanalizowaniu tych wszystkich elementów i porównaniu ich z kartą stomatologiczną ofiary ekspert jest w stanie z niemal stuprocentową dokładnością określić tożsamość, wiek, płeć, a nawet pozycję społeczną (m.in. na podstawie dbałości o higienę jamy ustnej) uzupełnień protetycznych nieżyjącej osoby.

Autor Higienistka Lucyna Mrozek
@higienistka_tychy

Poleć artykuł: